Veiligheid bij laswerkzaamheden

Bij het lassen en ook het slijpen moet veiligheid voorop staan. Bij deze werkzaamheden dreigt immers gevaar door straling, stroom, rook, ontploffing en brand. Een aantal van deze gevaren is ‘onzichtbaar’ dus extra waakzaamheid is op zijn plaats.

Brandveiligheid

Het MIG-MAG lasproces spat relatief weinig, de spatten zijn klein en bereiken geen grote afstand. Toch moeten we de brandveiligheid goed in acht nemen. Jaarlijks ontstaat voor miljoenen schade bij laswerkzaamheden. In het bedrijfsleven hebben de verzekeringsmaatschappijen een lasvergunningsstelsel voor hun verzekerden ingevoerd.

Als we gaan booglassen, komt straling vrij uit de vlamboog. Dit noemen we boogstraling. Deze boogstraling bestaat uit:

• Felle lichtstralen
• Ultraviolette stralen
• Infrarode stralen

De onzichtbare ultraviolette stralen veroorzaken de beruchte “lasogen”. Deze ontstaan al na enkele seconden in de lichtboog kijken. Deze stralen zijn ook gevaarlijk voor je huid. De infrarode stralen zijn in principe nog gevaarlijker want deze veroorzaken staar en in een later stadium blindheid.

Elektrische veiligheid

In veel opzichten is het MIG-MAG lassen, m.b.t. de gevaren van elektrische aard, veiliger dan andere lasprocessen. De open spanning is over het algemeen lager dan 42 volt gelijkspanning. Verder staat de lasdraad pas onder spanning als de schakelaar van het laspistool wordt ingedrukt.

Ventilatie

Een ruimte van 1000 m³ is standaard voor een lasser. Bij lassen in een beperkte ruimte moet, ter vermijding van een opeenhoping van lasrook of het ontstaan van zuurstofgebrek, kunstmatig worden geventileerd. De beste manier is echter de lasrook te plaatse bij de lasboog af te zuigen.
Beschermende kleding en draag altijd een lashelm, lashandschoenen en werkkleding.

Lashandschoenen

De handen en armen beschermen we met soepele lederen lashandschoenen.
Lashandschoenen zijn goedkoop en bezuinigen op deze aanschaf heeft dan ook weinig zin.

De lashelm

Gebruik bij voorkeur een lichtgewicht lashelm (twee handen vrij) die goed om het hoofd sluit waardoor inademen van lasrook wordt gereduceerd.
In de lashelm horen goedgekeurde donkere lasruitjes te zitten. De lichtdoorlaat-
baarheid wordt opgegeven met een shade-nummer. Bij MIG-MAG lassen vinden in hoofdzaak de shade-nummers 10, 11 en 12 een toepassing.
Het mooiste is een helm met een ‘elektronisch vizier’, een ruitje dat uit zichzelf ‘dicht slaat’ zodra je gaat lassen. Dat werkt zeker voor de beginner een stuk makkelijker en veiliger.

Werkkleding

Verder dragen we gesloten werkkleding welke beslist niet gemaakt is van nylon.
Een lederen voorschoot wordt aanbevolen.

Lasscherm

In de praktijk blijkt dat niet de lasser zelf maar de andere personen (bijv. helpers) in zijn omgeving de grootste hinder ondervinden. In dat geval kan een lasscherm uitkomst bieden. Dit dient uiteraard van een onbrandbaar materiaal te zijn gemaakt.

Ontploffingsgevaar

Vooral als gelast word aan bijvoorbeeld brandstoftanks is er kans op ontploffing. Je dient dan ook de nodige voorzorgsmaatregelen te nemen.
Bijvoorbeeld:

• De tank uitspoelen met heet sodawater
• Daarna vullen met water en ongeveer 10 minuten er over laten lopen
• Maximaal 0,5 liter water aftappen
• De tank sluiten en kantelen totdat de lasplaats boven ligt
• Overigens lenen brandstoftanks zich beter voor hardsolderen dan voor MIG lassen zodat wij er in de praktijk maar beter niet zelf aan kunnen beginnen.

Slijpen

Het werken met een slijptol levert ook de nodige gevaren op.
Het dragen van werkhand- schoenen en een veiligheidsbril is in ieder geval noodzakelijk.
Ook is het verstandig om onze werkomgeving zeer kritisch te bekijken. Zie ook de checklists hieronder.

Checklist Algemene veiligheid.

Alvorens met las- of slijpwerkzaamheden te beginnen is het verstandig om onderstaande checklists even kritisch door te nemen.

• Omgeving: Bekijk, voordat je begint met lassen, kritisch de directe omgeving van de plaats waar gewerkt gaat worden.
• Vloeren, kanaalopeningen en kieren: Let op dat de vloer waar gelast gaat worden schoon is. Indien de vloer van brandbaar materiaal vervaardigd is eerst bevochtigen of afdekken met onbrandbaar materiaal zoals staalplaten. Dek eventueel in de directe omgeving aanwezige kanaalopeningen en doorvoeren zorgvuldig af.
• Brandbare vloeistoffen: Als er in de ruimte waar je gaat lassen resten van brandbare vloeistoffen of olie aanwezig is moet deze eerst worden verwijderd.
• Andere brandbare stoffen: Controleer of onder en boven de lasplaats alle brandbare stoffen zijn verwijderd. In ieder geval afdekken.
• Brandwacht: Zorg dat een brandwacht of een andere deskundige gereed staat met de brandslang of brandblusser om te voorkomen dat er door rondvliegende vonken brand ontstaat.
• Wanden, vloeren, kappen: Let vooral op (bij onze auto lasklussen) de materialen die zich vaak aan de andere zijde van de lasplaats bevinden.
• Gesloten installaties: Bij werkzaamheden aan gesloten installaties moeten van tevoren alle brandbare resten worden verwijderd.
• Lassen aan gesloten vaten en tanks: Controleer, alvorens te gaan lassen aan gesloten vaten of deze grondig zijn doorgespoeld en geneutraliseerd. Eventueel een gasmonster nemen.
• Klaar met de laswerkzaamheden: Als de werkzaamheden klaar zijn dient de brandwacht of deskundige nog minstens een uur de directe omgeving te bewaken op het ontstaan van brand.

Checklist: CO2 lassen.

Alvorens met laswerkzaamheden te beginnen aan ons hobby-object is het verstandig om toch even kritisch naar onderstaande lijst te kijken.

• Omgeving: Kan ik de ruimte verlaten bij een calamiteit? Is er een ontruimingsplan?
• Brandblusser: Hangt er een brandblusser op de lasplaats? Is deze maximaal een jaar geleden gekeurd?
• Branddeken: Is er een branddeken aanwezig?
• Brandbare stoffen: Is de ruimte waar we lassen vrij van brandbare stoffen?
• Elektriciteit: Zijn de stekker en snoer van het lasapparaat onbeschadigd?
• Lasschort: Is er lasschort aanwezig en weet je dat die aan moet?
• Handschoenen: Zijn er handschoenen aanwezig en weet je dat die aan moet?
• Lasogen: Weet je wat lasogen zijn?
• Laskap: Is de laskap heel, en is het ruitje onbeschadigd? Weet je dat je de laskap altijd moet gebruiken als je last, om lasogen te voorkomen?
• Werkkleding: Is je werkkleding van 100% katoen en is deze schoon en niet gerafeld?
• Materiaal: Weet je dat het materiaal na het lassen zeer heet is?

Alleen als je alle vragen met ja kunt beantwoorden kun je veilig aan de slag.

Checklist: Slijpen met de slijptol.

Alvorens met slijpwerkzaamheden te beginnen aan ons hobby-object is het verstandig om toch even kritisch naar onderstaande lijst te kijken.

• Omgeving: Kan ik de ruimte verlaten bij een calamiteit? Is er een ontruimingsplan?
• Brandblusser: Hangt er een brandblusser op de plaats waar je gaat slijpen? Is deze maximaal een jaar geleden gekeurd?
• Brandbare stoffen: Is de ruimte waar je gaat slijpen vrij van brandbare stoffen?
• Schijf: Weet hoe je moet werken met de slijptol? Weet je het verschil tussen een doorslijpschijf en een afbraamschijf?
• Elektriciteit: Zijn de stekker en snoer van de slijptol onbeschadigd?
• Veiligheidsbril: Is de veiligheidsbril aanwezig en weet je dat die aan moet?  Is de veiligheidsbril heel en schoon?
• Gehoorbeschermer: Is de gehoorbeschermer aanwezig en weet je dat die op moet? Is de gehoorbeschermer heel?
• Werkkleding: Is je werkkleding van 100% katoen en is deze schoon en niet gerafeld?
• Materiaal: Weet je dat het materiaal na het slijpen heet is?

Alleen als je alle vragen met ja kunt beantwoorden kun je veilig aan de slag.